Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án)

 Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
 ĐỀ SỐ 1
 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 11 THPT
 HÀ TĨNH Môn thi: LỊCH SỬ
 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 150 phút
I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (6,0 điểm)
 (Từ câu 1 đến câu 3)
Câu 1. (3,0 điểm) 
 Ghép các quốc gia (ở cột A) với nội dung (ở cột B) sao cho phù hợp về quá trình xâm lược và cai trị 
của thực dân phương Tây ở Đông Nam Á. 
 Các quốc gia Nội dung
 (A) (B)
 a. Thực dân Anh tiến hành ba cuộc chiến tranh xâm lược vào những năm 1824-
 1. Phi-lip-pin 1885 mới chiếm được quốc gia này. Tại đây, thực dân Anh tổ chức hệ thống cai 
 trị trực tiếp, tước đoạt các vùng lúa gạo, rừng gỗ tếch và các mỏ đá quý.
 b. Cuối thế kỉ XIX, thực dân Pháp xâm lược và đặt ách cai trị, xây dựng bộ máy 
 2. Ma-lai-xi-a cai trị chặt chẽ, bao gồm cả hoạt động trực tiếp và gián tiếp thông qua quan chức 
 bản xứ, tiến hành khai thác thuộc địa quy mô lớn.
 c. Cuối thế kỉ XVI, thực dân Hà Lan bắt đầu quá trình xâm nhập, nhưng phải đến 
 giữa thế kỉ XIX trải qua cuộc cạnh tranh quyết liệt với Bồ Đào Nha, Hà Lan mới 
 3. Mi-an-ma
 hoàn thành việc kiểm soát nước này. Chính phủ Hà Lan trực tiếp cai trị, tiến hành 
 công cuộc khai thác thuộc địa quy mô lớn.
 d. Cuối thế kỉ XVIII đến đầu thế kỉ XIX, bị thực dân Anh xâm lược và đặt ách 
 4. Việt Nam, Lào,
 cai trị. Chính quyền thực dân cai trị gián tiếp thông qua các công sứ. Hoạt động 
 Cam-pu-chia
 khai thác kinh tế được đẩy mạnh nhất là khai thác thiếc và đồn điền cao su.
 e. Năm 1824, trở thành thuộc địa của Anh. Nước Anh xác lập chế độ cai trị trực 
 5. In-đô-nê-xi-a
 tiếp, biến nơi đây thành hải cảng giao thương giữa châu Âu và châu Á. 
 f. Từ thế kỉ XVI, Tây Ban Nha bắt đầu xâm lược, áp đặt hệ thống hành chính 
 6. Xin-ga-po mới, mở rộng Thiên Chúa giáo. Năm 1898, Mỹ thay thế Tây Ban Nha cai trị. 
 Quân Mỹ đã đàn áp đẫm máu cuộc đấu tranh vì độc lập của người dân ở đây. 
Câu 2. (1,0 điểm)
 Thí sinh trả lời từ câu 2.1 đến câu 2.4. Mỗi câu thí sinh chỉ chọn một phương án đúng. 
Câu 2.1. Năm 1924, Hiến pháp đầu tiên của Liên Xô được thông qua đã
 A. hoàn thành quá trình thành lập nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới.
 B. đánh dấu hoàn thành quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội trên toàn Liên bang.
 C. đánh dấu sự thành lập của Chính quyền Xô viết Nga.
 D. đánh dấu sự thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga.
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
Câu 2.2. Việc các nước châu Á lựa chọn con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội sau khi giành độc lập đã 
 A. làm cho hệ thống tư bản chủ nghĩa bị suy yếu trên toàn thế giới.
 B. tăng cường sức mạnh của chủ nghĩa xã hội trên phạm vi toàn cầu.
 C. khẳng định ưu thế vượt trội của chủ nghĩa xã hội trên toàn thế giới.
 D. làm cho chủ nghĩa xã hội trở thành hệ thống duy nhất trên thế giới.
Câu 2.3. Nội dung nào sau đây là nguyên nhân khách quan dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên 
Xô và Đông Âu?
 A. Hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. 
 B. Đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan, duy ý chí.
 C. Chậm đổi mới cơ chế và hệ thống quản lí kinh tế. 
 D. Quá trình cải cách, cải tổ phạm nhiều sai lầm.
Câu 2.4. Thành tựu của công cuộc đổi mới, cải cách ở các nước xã hội chủ nghĩa châu Á, khu vực Mỹ La-
tinh từ năm 1991 đến nay đã
 A. chứng minh sức sống của chủ nghĩa xã hội trong một thế giới không có nhiều biến động.
 B. tạo cơ sở vững chắc để khôi phục lại hệ thống xã hội chủ nghĩa trên phạm vi toàn thế giới.
 C. khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là phù hợp với thực tiễn đất nước.
 D. cổ vũ mạnh mẽ phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa trên toàn thế giới.
Câu 3. (2,0 điểm)
Thí sinh trả lời từ câu 3.1 đến câu 3.2. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thí sinh chọn đúng hoặc sai.
Câu 3.1. Cho đoạn tư liệu sau đây:
 “Tháng 1-1924, Hiến pháp đầu tiên của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết được thông qua, 
khẳng định về mặt pháp lí Nhà nước Liên bang Xô viết. Sự ra đời của Liên bang Xô viết có ý nghĩa vô cùng 
quan trọng. Đây là thắng lợi của chính sách dân tộc theo chủ nghĩa Lênin, mở ra con đường đúng đắn 
trong việc giải quyết vấn đề dân tộc, thủ tiêu những bất bình đẳng giữa các dân tộc, củng cố và tăng cường 
sức mạnh của nhà nước Xô viết. Việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết đã xác lập 
một quan hệ kiểu mới mà lịch sử tới lúc đó chưa hề biết tới giữa các dân tộc và quốc gia sau khi giai cấp 
vô sản lên nắm chính quyền”.
 (Đỗ Thanh Bình (Chủ biên), Giáo trình Lịch sử thế giới hiện đại (Q1), 
 NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội, 2008, tr.46)
 a) Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết được thành lập phù hợp với lợi ích chung của các dân 
tộc trên đất nước Xô viết.
 b) Sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết đã củng cố và tăng cường sức mạnh của 
nhà nước Xô viết.
 c) Sự ra đời của Liên bang Xô viết đã giải quyết đúng đắn vấn đề dân tộc cho tất cả các quốc gia trên 
thế giới.
 d) Sự ra đời của Liên bang Xô viết đã đánh dấu sự hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa trên thế giới.
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
Câu 3.2. Cho đoạn tư liệu sau đây:
 “Có thể nói, cuộc khủng hoảng của các nước xã hội chủ nghĩa từ Liên Xô, Đông Âu tới tất cả các nước 
xã hội chủ nghĩa khác là khủng hoảng về mô hình xây dựng chủ nghĩa xã hội trong thực tiễn. Đó là nét 
chung, phổ biến, tổng quát nhất về thực trạng của chủ nghĩa xã hội hiện thực trong thời gian quaVới tư 
cách là một lý tưởng nhân đạo, một khát vọng giải phóng con người và xã hội, một tất yếu khách quan của 
phát triển lịch sử, thì chủ nghĩa xã hội, cái tư tưởng khoa học về nó, cái lý tưởng của nó như một ngọn 
nguồn động lực thúc đẩy lịch sử phát triển sẽ không thể mất đi, không có khủng hoảng. Cái khủng hoảng 
nói ở đây là khủng hoảng trong nhận thức lí luận và mô hình xây dựng chủ nghĩa xã hội”. 
 (Hoàng Chí Bảo, Chủ nghĩa xã hội hiện thực: khủng hoảng, đổi mới và xu hướng phát triển, NXB Chính trị 
 Quốc gia, Hà Nội, 1993, tr.36-37)
 a) Các nước xã hội chủ nghĩa Liên Xô, Đông Âu đã thành công trong việc xây dựng mô hình chủ nghĩa 
xã hội.
 b) Sự khủng hoảng của các nước xã hội chủ nghĩa là sự khủng hoảng trong việc áp dụng lý tưởng chủ 
nghĩa xã hội vào thực tiễn.
 c) Sự sụp đổ của lý tưởng chủ nghĩa xã hội là một tất yếu khách quan, hợp với quy luật phát triển lịch 
sử loài người.
 d) Muốn chủ nghĩa xã hội trở thành hiện thực cần có sự thay đổi trong nhận thức và phương thức xây 
dựng mô hình này.
 II. PHẦN TỰ LUẬN (14,0 điểm)
 (Từ câu 4 đến câu 6)
Câu 4. (6,0 điểm)
 Về lịch sử phát triển của chủ nghĩa tư bản, anh/chị hãy:
 a) Khái quát quá trình xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản.
 b) Vận dụng kiến thức đã học, phát biểu ý kiến về nhận định: “Ở mỗi thời đại chủ nghĩa tư bản vừa là 
kẻ sáng tạo, vừa là kẻ phá hoại” (Theo Michel Beaud, Lịch sử chủ nghĩa tư bản từ 1500-2000, NXB Thế 
giới, 2002, tr.377)
 c) Cho biết Việt Nam có thể tiếp thu, vận dụng những điểm “sáng tạo” nào của chủ nghĩa tư bản để 
phục vụ cho công cuộc đổi mới đất nước hiện nay?
Câu 5. (4,0 điểm)
 Cho đoạn tư liệu sau: 
 “Phản ứng lại với sự suy thoái và khủng hoảng của chế độ phong kiến, sự chia rẽ đất nước người Việt 
ở cả Đàng Trong và Đàng Ngoài, cuộc khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ, đại diện cho ý nguyện của người dân 
Việt, đại diện cho đa số những người dân lao động, những người buôn bán nhỏ, quét sạch chính quyền 
phong kiến quý tộc già cỗi, hủ bại và vị kỷ, chia rẽ, chạy theo ngoại bang, đã lập nên một thời rực rỡ, nhà Tây 
Sơn chiến thắng, nắm quyền (1778 - 1802)”.
 (Lương Ninh (Chủ biên), Lịch sử Đông Nam Á, NXB Giáo dục, 2008, tr.156)
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
 Khai thác đoạn tư liệu trên và kết hợp kiến thức đã học, anh/chị hãy cho biết phong trào Tây Sơn 
đã giải quyết những yêu cầu cấp bách của lịch sử Việt Nam vào cuối thế kỉ XVIII như thế nào?
Câu 6. (4,0 điểm)
 Về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhà Nguyễn (1858-1884), anh/chị hãy:
 a) Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến này. 
 b) Nêu những điểm khác biệt về kẻ thù, tiềm lực đất nước, đường lối kháng chiến của cuộc kháng chiến 
này so với các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thời Lý, Trần ở thế kỉ XI-XIII.
 c) Phân tích bài học lịch sử đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
 ------------------------------- HẾT -------------------------------
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
 HƯỚNG DẪN CHẤM
 1. Thí sinh trả lời theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu cơ bản như trong hướng dẫn chấm 
thì vẫn cho đủ điểm như hướng dẫn quy định.
 2. Tổng điểm toàn bài: 20 điểm.
 I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (6,0 điểm)
 CÂU ĐÁP ÁN ĐIỂM
 1 Mỗi cặp ghép nối đúng được 0,5 điểm
 3,0
 1-f; 2-d; 3-a; 4-b; 5-c; 6-e;
 2 Mỗi lựa chọn đúng được 0,25 điểm;
 1,0
 2.1. A ; 2.2. B; 2.3. A; 2.4. C.
 3 - Điểm tối đa của 1 câu là 1.0 điểm; 
 + Thí sinh chỉ lựa chọn chính xác 1 ý trong 1 câu được 0,1 điểm.
 + Thí sinh chỉ lựa chọn chính xác 2 ý trong 1 câu được 0,25 điểm.
 2,0
 + Thí sinh chỉ lựa chọn chính xác 3 ý trong 1 câu được 0,5 điểm.
 + Thí sinh lựa chọn chính xác 4 ý trong 1 câu được 1 điểm.
 Câu 3.1: a-Đ; b-Đ; c-S; d-S; Câu 3.2: a-S; b-Đ; c-S; d-Đ.
 II. PHẦN TỰ LUẬN (14,0 điểm)
 CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
 4 Về lịch sử phát triển của chủ nghĩa tư bản, anh/chị hãy:
 a) Khái quát quá trình xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản.
 b) Vận dụng kiến thức đã học, phát biểu ý kiến về nhận định: “Ở mỗi thời đại chủ 
 nghĩa tư bản vừa là kẻ sáng tạo, vừa là kẻ phá hoại” (Theo Michel Beaud, Lịch sử 6,0
 chủ nghĩa tư bản từ 1500 - 2000, NXB Thế giới, 2002, tr.377)
 c) Cho biết Việt Nam có thể tiếp thu, vận dụng những điểm “sáng tạo” nào của chủ 
 nghĩa tư bản để phục vụ cho công cuộc đổi mới đất nước hiện nay?
 a) Khái quát quá trình xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản. 1,5
 * Từ giữa thế kỉ XVII đến cuối thế kỉ XIX: 
 - CNTB từng bước xác lập và trở thành hệ thống thế giới qua thắng lợi của các cuộc cách 
 0,25
 mạng tư sản
 - Ở giai đoạn này, CNTB được gọi là CNTB tự do cạnh tranh: tư bản tự do kinh doanh, 
 0,25
 chịu sự chi phối của quy luật thị trường, không có sự can thiệp của nhà nước.
 * Từ cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX: CNTB phát triển mạnh
 - CNTB được mở rộng, phát triển trên phạm vi toàn cầu: Các nước ở khu vực Mỹ Latinh 
 sau khi giành lại độc lập dân tộc từ thực dân Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, đã đi theo con 
 0,25
 đường tư bản chủ nghĩa; Ở châu Á: Nhật Bản và Xiêm sau khi tiến hành cải cách, duy 
 tân, cũng đưa đất nước phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa..
 - CNTB chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. Trong quá trình xâm lược thuộc địa, 
 0,25
 các nước đế quốc đã thiết lập hệ thống thuộc địa ở các nước Á, Phi, khu vực Mỹ La-tinh.
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
- CNTB chuyển từ tự do cạnh tranh sang độc quyền với sự ra đời, phát triển của các tổ 
 0,25
chức độc quyền, chi phối sự phát triển toàn bộ nền kinh tế
* Sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay: CNTB tiếp tục phát triển với những đặc 
điểm mới thường được gọi là CNTB hiện đại, tiêu biểu là sự kết hợp giữa sức mạnh kinh 0,25
tế của các tổ chức độc quyền tư nhân với sức mạnh chính trị của nhà nước tư sản
-> Lưu ý: Thí sinh có cách trình bày khác nhưng phải nêu rõ được đặc điểm của từng 
giai đoạn phát triển của CNTB thì mới được điểm tối đa toàn ý
b) Phát biểu ý kiến về nhận định. 3,5
* Khẳng định nhận định: đúng vì nó phản ánh tính 2 mặt trong quá trình tồn tại và phát 
 0,5
triển của chủ nghĩa tư bản.
* Giải thích, chứng minh:
+/ CNTB là “kẻ sáng tạo”: 
- CNTB là lực lượng tiên phong, đóng vai trò chủ lực, là trung tâm của các cuộc cách 
mạng công nghiệp của thế giới -> tạo ra năng lực sản xuất của cải ngày càng lớn, thời 0,5
kỳ sau gấp nhiều lần toàn bộ các thời kì trước cộng lại. 
- CNTB từng bước xây dựng, hoàn thiện thiết chế chính trị xã hội theo mô hình dân chủ, 
là một bước tiến dài vượt bậc so với các chế độ chính trị trước đó (chiếm hữu nô lệ, 0,25
phong kiến).
- CNTB từng bước xác lập, mở rộng phạm vi ảnh hưởng ra quy mô toàn cầu: cuối thế kỉ 
XIX-đầu thế kỉ XX, CNTB xác lập ở Châu Âu và Bắc Mỹ, sau đó mở rộng ra toàn thế 
 0,25
giới. Sau chiến tranh thế giới thứ hai, CNTB phát triển vượt bậc, đóng góp lớn đối với 
lịch sử thế giới trên nhiều phương diện
- Nền sản xuất TB phát triển mạnh là nền tảng cho những tiến bộ về văn hóa, khoa học 
 0,25
và công nghệ, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của con người.
- CNTB có khả năng điều chỉnh, thích nghi linh hoạt để tiếp tục tồn tại và phát triển 
 0,25
trong những bối cảnh mới
+/ CNTB là “kẻ phá hoại”
- Bản chất của chế độ TBCN là bóc lột. Sự hình thành và phát triển của CNTB gắn liền 
với sự bóc lột tàn bạo và ngày càng tinh vi của giai cấp tư sản với tầng lớp nhân dân lao 
 0,25
động. Nền dân chủ tư sản đang bị xói mòn và trên thực tế nền dân chủ đó chỉ dành cho 
bộ phận thiểu số người trong xã hội
- Tiến hành chiến tranh xâm lược thuộc địa, biến phần lớn các nước Á, Phi, Mỹ Latinh 
thành thuộc địa vào cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX -> gây ra hậu quả nặng nề đối với 0,25
các nước về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội
- Gây ra các cuộc chiến tranh đế quốc, chạy đua vũ trang, xung đột quân sự, sản xuất vũ 
 0,25
khí hàng loạt→ đe dọa sự sống, nền hòa bình của toàn nhân loại.
- Gây ra tình trạng bất an trong xã hội (tội ác, bạo lực, tệ nạn xã hội), sự gia tăng bất 
bình đẳng trong xã hội (sự chênh lệch giàu nghèo), những cuộc khủng hoảng mang tính 0,25
toàn cầu (khủng hoảng kinh tế, tài chính, khủng hoảng môi trường)
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
 -> Trong lịch sử hình thành và phát triển CNTB vừa có những đóng góp cho lịch sử loài 
 người vừa tồn tại nhiều mặt hạn chếHiện nay, CNTB có nhiều tiềm năng để phát triển 
 nhưng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. CNTB đã có nhiều thay đổi, điều chỉnh 
 0,5
 và phát triển vượt bậc, đóng góp to lớn đối với sự phát triển của thế giới. Tuy nhiên, về 
 bản chất, chủ nghĩa tư bản vẫn là một chế độ áp bức, bóc lột và bất công được che đậy 
 dưới nhiều hình thức khác nhau
 c) Cho biết Việt Nam có thể tiếp thu, vận dụng những điểm “sáng tạo” nào của chủ 
 nghĩa tư bản để phục vụ cho công cuộc đổi mới đất nước hiện nay?
 * Một số gợi ý:
 - Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất;
 - Tiếp thu kinh nghiệm quản lí;
 - Khả năng tự điều chỉnh để tồn tại và phát triển;
 - Xây dựng mô hình dân chủ tiến bộ;
 - Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; 1,0
 - Mở rộng thị trường; 
 - Thu hút vốn đầu tư
 -> Lưu ý: Thí sinh có nhiều ý khác với gợi ý đáp án nếu hợp lý vẫn cho điểm nhưng đảm 
 bảo điểm tối đa toàn ý.
5 Cho đoạn tư liệu.
 Khai thác đoạn tư liệu trên và kết hợp kiến thức đã học, anh/chị hãy cho biết phong 
 trào Tây Sơn đã giải quyết những yêu cầu cấp bách của lịch sử Việt Nam vào cuối 4,0
 thế kỉ XVIII như thế nào?
 * Giới thiệu những nét chính về phong trào Tây Sơn
 - Trước sự “suy thoái, khủng hoảng của chế độ phong kiến, sự chia rẽ đất nước ở Đàng 
 Trong, Đàng Ngoài” phong trào Tây Sơn đã bùng nổ năm 1771 do 3 anh em Nguyễn 
 Huệ, Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ lãnh đạoTừ cuộc khởi nghĩa nông dân phát triển thành 
 0,5
 chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành tốt những yêu cầu mà lịch sử đặt ra: “quét sạch 
 chính quyền phong kiến quý tộc già cỗi, hủ bại và vị kỷ, chia rẽ, chạy theo ngoại bang”, 
 chống giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc, “lập nên một thời rực rỡ, nhà Tây Sơn 
 nắm quyền”. 
 * Phong trào Tây Sơn đã giải quyết những yêu cầu cấp bách đặt ra cho lịch sử Việt 
 3,5
 Nam cuối thế kỉ XVIII 
 +/ Phong trào Tây Sơn giải quyết yêu cầu thống nhất đất nước
 - Thế kỉ XVI - XVII, các cuộc chiến tranh phong kiến liên miên đẩy đất nước vào tình 
 trạng chia cắt-> cản trở sự phát triển của quốc gia dân tộc, đi ngược lại với nguyện 
 0,25
 vọng của nhân dân 
 -> Đặt ra yêu cầu phải lật đổ các thế lực phong kiến cát cứ, thống nhất đất nước.
 - Nghĩa quân Tây Sơn đã từng bước lật đổ các tập đoàn phong kiến cát cứ Nguyễn, Trịnh 
 0,5
 - Lê:
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
+ 1776-1783, nghĩa quân Tây Sơn giải phóng hầu hết đất Đàng Trong và tiêu diệt lực 
lượng cát cứ của chúa Nguyễn.
+ Năm 1786-1788: Nguyễn Huệ lãnh đạo quân Tây Sơn, lần lượt đánh đổ tập đoàn phong 
kiến Trịnh, Lê, xóa bỏ ranh giới chia cắt Đàng Trong - Đàng Ngoài, bước đầu hoàn thành 
sự nghiệp thống nhất đất nước.
- Với việc từng bước “quét sạch chính quyền phong kiến quý tộc”, phong trào Tây Sơn 
đã bước đầu hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng 
của nhân dân, quy luật của lịch sử dân tộc; tạo cơ sở bảo vệ độc lập và xây dựng đất 
nước. 0,5
- Tuy nhiên, trong quá trình phát triển của phong trào, nội bộ những người lãnh đạo Tây 
Sơn lại bị phân hóa, chia rẽ, thiết lập những chính quyền riêng nên chưa thể giải quyết 
triệt để vấn đề thống nhất đất nước.
+/ Đối với yêu cầu chống ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc:
- Trong những năm 80 của thế kỉ XVIII, các thế lực phản động trong nước đã dẫn đường 
cho phong kiến nước ngoài đưa quân sang xâm lược nước ta 0,25
-> Yêu cầu chống ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc 
- Tóm tắt hai cuộc kháng chiến chống Xiêm, chống Thanh trong đó nhấn mạnh ý nghĩa 
của cuộc kháng chiến.
+ Cuối năm 1784, 5 vạn quân Xiêm kéo vào Gia Định. Đầu năm 1785, Nguyễn Huệ chủ 
động đánh địch ở Rạch Gầm-Xoài Mút. Đây là một trong những trận thủy chiến lớn 
nhất, lừng lẫy nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta. 0,5
+ Cuối năm 1788, nhà Thanh điều động 29 vạn quân tràn vào Đại ViệtNguyễn Huệ 
lên ngôi hoàng đế ở Phú Xuân, lấy hiệu là Quang Trung xuất quân ra Bắc. Với lối 
đánh chủ động, thần tốc và quyết liệt, nghĩa quân Tây Sơn làm nên thắng lợi Ngọc Hồi 
- Đống Đa, đánh bại quân Thanhbảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền của dân tộc.
- Phong trào Tây Sơn đã vượt khỏi phạm vi của cuộc khởi nghĩa nông dân, vươn lên đảm 
nhận sứ mệnh bảo vệ chủ quyền dân tộc, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chống ngoại 0,5
xâm, bảo vệ độc lập dân tộc.
+/ Đối với yêu cầu giải quyết tình trạng khủng hoảng của chế độ phong kiến Việt Nam
- Thế kỉ XVIII, chế độ phong kiến Đàng Ngoài và Đàng Trong dần bước vào suy yếu và 
khủng hoảngĐời sống nông dân và các tầng lớp nhân dân cực khổ. Mâu thuẫn giữa 
nông dân với chế độ phong kiến hai Đàng phát triển gay gắt. 
 0,25
-> Yêu cầu đặt ra là xóa bỏ sự thống trị của các tập đoàn phong kiến phản động, thiết 
lập chính quyền mới, thực hiện những chính sách phù hợp để đưa đất nước ta phát triển 
theo kịp sự phát triển của thời đại.
- Phong trào Tây Sơn đã “quét sạch chính quyền phong kiến quý tộc già cỗi, hủ bại và 
vị kỷ, chia rẽ, chạy theo ngoại bang” từ đó “lập nên một thời rực rỡ, nhà Tây Sơn nắm 0,5
quyền”. 
 DeThiLichSu.net Bộ 13 Đề thi Học sinh giỏi Lịch sử 11 cấp Tỉnh (Có đáp án) - DeThiLichSu.net
 - Đặc biệt là vương triều của vua Quang Trung, với chính sách cải cách trên nhiều lĩnh 
 vực đã góp phần ổn định lại tình hình đất nước, khẳng định được chủ quyền, vị thế của 
 nước ta đối với các nước trong khu vực nhất là đối với phong kiến phương Bắc.
 - Tuy nhiên, chính quyền của Quang Trung vẫn chưa giải quyết được vấn đề ruộng đất, 
 chưa thể tạo ra được sự thay đổi căn bản cho đất nước khi vua Quang Trung nắm 
 0,25
 quyền trong thời gian quá ngắn và phong trào Tây Sơn nhanh chóng thất bại trước 
 những đợt tấn công của Nguyễn Ánh
 -> Lưu ý: Thí sinh:
 - Chỉ nêu bối cảnh mà không rút ra được yêu cầu của lịch sử dân tộc Việt Nam cuối 
 thế kỉ XVIII thì không cho điểm ý đó.
 - Trình bày theo hướng đóng góp/vai trò của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân 
 tộc thì chỉ được nửa số điểm toàn câu. 
 - Có cách trình bày khác nhưng hợp lý vẫn cho điểm, đảm bảo điểm tối đa toàn câu.
 - Không khai thác nội dung trong đoạn tư liệu thì trừ 0,5 điểm
6 Về cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhà Nguyễn (1858-1884), anh/chị 
 hãy:
 a) Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến này. 
 b) Nêu những điểm khác biệt về kẻ thù, tiềm lực đất nước, đường lối kháng chiến 4,0
 của cuộc kháng chiến này so với các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thời Lý, 
 Trần ở thế kỉ XI-XIII.
 c) Phân tích bài học lịch sử đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
 a) Trình bày những nét chính về cuộc kháng chiến 
 - Năm 1858, liên quân Pháp và Tây Ban Nha tấn công Đà Nẵng, mở đầu cho cuộc chiến 
 tranh xâm lược Việt Nam.
 - Nhân dân Việt Nam phối hợp với quân đội triều đình anh dũng chiến đấu chống quân 
 xâm lược Pháp ở các mặt trận: Đà Nẵng, Gia Định, Bắc Kì,... - Một số cuộc nổi dậy 
 chống quân Pháp xâm lược do Trương Định Nguyễn Trung Trực, và Võ Duy Dương, 
 Nguyễn Hữu Huân,... lãnh đạo và chiến thắng Cầu Giấy lần 1, lần 2,... đã gây cho Pháp 
 0,5
 nhiều thiệt hại.
 - Trong lúc phong trào kháng chiến đang diễn ra mạnh mẽ thì triều đình nhà Nguyễn đã 
 từng bước nhượng bộ, lần lượt kí với Pháp các bản hiệp ước Nhâm Tuất (1862), Giáp 
 Tuất (1874), Hác-măng (1883) và Pa-tơ-nốt (1884).
 - Hiệp ước Pa-tơ-nốt đánh dấu sự đầu hàng hoàn toàn của triều Nguyễn trước thực dân 
 Pháp, kết thúc giai đoạn tồn tại của Nhà nước phong kiến Việt Nam độc lập.
 -> Lưu ý: Thí sinh trình bày theo cách khác nếu đúng vẫn cho điểm tối đa toàn ý
 b) Những điểm khác biệt về kẻ thù, tiềm lực đất nước, đường lối kháng chiến của 
 cuộc kháng chiến chống Pháp so với các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thời 1,5
 nhà Lý, nhà Trần ở thế kỉ XI-XIII
 * Về kẻ thù: 0,5
 DeThiLichSu.net